Hiện nay, mỗi khi đến mùa tuyển sinh thì các bạn trẻ, học sinh thường dễ bị choáng ngợp bởi “rừng” thông tin. Một trong các vấn đề khiến các bạn bị bối rối đó là: Chọn ngành – chọn trường.

Thật ra từ trước đến nay thì hầu hết học sinh ở nước ta đều có xu hướng chọn trường trước rồi mới chọn ngành nghề sau. Tuy nhiên, điều đó lại dẫn đến nhiều trở ngại trong quá trình học tập, dẫn đến uổng phí thời gian, chi phí và công sức học hành. Chính vì vậy, hầu hết các chuyên gia đều khuyên các bạn trẻ nên xác định theo vòng tròn hướng nghiệp: nghề – ngành – trường. Khi đã có bước khởi đầu đúng đắn thì quá trình học tập, làm nghề cũng sẽ có phần thuận lợi hơn.

1. Xu hướng chọn ngành nghề hiện nay của học sinh THPT.

Hiện nay, phần lớn các bậc phụ huynh để cho con em mình được tự lựa chọn nghề nghiệp tương lai, vì không muốn ép buộc con cái vào những công việc mà con không thích. Tuy nhiên, nhiều bạn học sinh vẫn chưa hiểu kỹ càng về việc chọn lựa ngành nghề, bị bủa vây bởi quá nhiều luồng thông tin xuất hiện cùng lúc  lại không có sự định hướng từ phụ huynh, vì vậy thường chọn ngành nghề theo:

• Bạn bè rủ, người yêu đăng ký nên nộp hồ sơ theo;
• Đăng ký những ngành theo xu hướng trên mạng xã hội như kinh tế, công nghệ thông tin, luật,… mà không biết có hợp với mình hay không;
• Đăng ký ngành nghề theo mong muốn, nguyện vọng của bố mẹ;
• Không tìm hiểu thông tin tuyển sinh, không quan tâm đến ngành nghề, đến giai đoạn nước rút thì chọn bừa một ngành có mức điểm vừa phải.

Mất phương hướng khi chọn ngành, chọn trường

Điều này khiến có nhiều bạn trẻ gặp phải những vấn đề như sau:

• Làm trái ngành, trái nghề: khi ngành chọn học lại không đúng với nhu cầu lao động của thực tế, dẫn đến tình trạng thất nghiệp phải đi làm ngành nghề khác.
• Quá trình học chán nản, không hiệu quả: nhiều bạn sau khi vào trường mới nhận ra ngành nghề “quá sức” với năng lực của bản thân.
• Mất phương hướng nghề nghiệp của bản thân: nhiều bạn theo nghề nghiệp mình đã học làm được vài năm thì bỏ dở vì công việc không đúng với sở trường, đam mê. Nhưng để bắt đầu lại từ đầu thì gặp rất nhiều điều kiện khó khăn như: tài chính, thời gian…

2. Làm thế nào để chọn ngành chọn nghề phù hợp nhất?

Thực tế đã cho thấy, rất nhiều người rơi vào tình cảnh học xong 4 năm đại học nhưng lại không biết mình hợp với công việc gì, làm nghề gì trong tương lai. Tình trạng phải bỏ học giữa chừng, theo không đành bỏ không xong, thất nghiệp hay không thể phát triển tương lại theo mong muốn. Nghề nghiệp là thứ sẽ theo các bạn cả đời, nếu chọn sai ngành nghề, bạn sẽ không chỉ cảm thấy chán nản, mất phương hướng mà sau đó còn mất rất nhiều thời gian để định hướng lại bản thân. Vậy chọn ngành nghề như thế nào cho phù hợp?

Hiểu ngành – hiểu nghề

Khi yêu, bạn có thể dành cả ngày cho người yêu, nói nhiều về người ấy nhiều đến mức khiến người nghe có thể phát ngán lên. Công việc cũng vậy, bạn chỉ có thể gắn bó khi bạn yêu. Nhưng để có thể yêu công việc bạn đang làm, trước tiên bạn cần phải thật sự hiểu về nó. Hãy khám phá tất cả các nghề bạn muốn làm, muốn gắn bó trong tương lai nhất. Bằng cách đó xác suất lựa chọn đúng của bạn sẽ cao hơn chứ không phải chọn vì may rủi.

Một trong những cách để hiểu nghề là tìm hiểu nhu cầu của nhà tuyển dụng. Hãy đọc xem nhà tuyển dụng yêu cầu những phẩm chất gì ở ứng tuyển viên. Những liệt kê trong phần yêu cầu của các nhà tuyển dụng sẽ là chìa khóa để bạn khám phá bản thân mình xem có phù hợp hay không.

Và đặc biệt, trong thời đại cạnh tranh khốc liệt hiện nay, khi tìm hiểu mộn ngành nghề nào đó, bạn cần tìm hiểu 5 điều sau:

• Ngành này là ngành gì?
• Ngành này học kiến thức gì?
• Ra trường làm ở đâu?
• Lương bao nhiêu?
• Tương lai 10 năm nữa nó sẽ thế nào?

Bạn sẽ chọn được nghề nghiệp lý tưởng nhất khi thỏa mãn được 3 điều trên.

Hiểu mình – Đọc vị bản thân

Thực tế đã chứng minh, những người thành công, giàu có trên thế giới như Bill Gates, Jack Ma, Steve Jobs đều cảm thấy yêu thích công việc họ đang làm. Đa số những người thành công đều khuyên các bạn trẻ trước khi bắt đầu lựa chọn nghề nghiệp đừng chỉ chăm chăm vào trường vào nghề, mà hãy dành thời gian để hiểu mình, khám phá năng lực, tính cách và con người mình muốn trở thành trong tương lai.

Như đã nói ở trên, bạn có thể thích làm nhiều nghề nhưng lựa chọn được ngành nghề phù hợp với bản thân mình, phát huy tối đa lợi thế của bản thân lại là một câu chuyện khác. Để xác định bản thân mình phù hợp với ngành nghề nào bạn có thể bắt đầutừ sở thích, tính cách và điều kiện của mình. Chọn ra những nghề nào thích hợp nhất để nghiên cứu và loại bỏ dần. Hiện nay, bạn có thể thực hiện những bài trắc nghiệm về nghề nghiệp.

Các loại hình trí thông minh theo TS. Howard Gardner

Dựa trên cơ sở năng lực, sở thích, quan điểm, nguyên tắc sống của bạn…, các trắc nghiệm sẽ đưa ra những tư vấn và dự đoán về nghề nghiệp hoặc nhóm ngành nghề phù hợp với bạn. Bởi theo tiến sĩ Howard Gardner – một nhà tâm lý học nổi tiếng của Đại học Harvard – đã xuất bản một cuốn sách có nhan đề “Frames of Mind” (tạm dịch “Cấu trúc của trí tuệ”), ứng với mỗi cá nhân sẽ có “các năng lực trí tuệ” vượt trội so với các năng lực trí tuệ còn lại. Do đó, ứng với mỗi trí tuệ vượt trội đó thì mỗi cá nhân có khả năng vượt trội về một loại nghề nghiệp hay một khả năng đặc biệt của bản thân.

Hãy cùng khám phá xem năng lực trí tuệ vượt trội của bạn là gì? và phù hợp với ngành nghề nào? Tại đây.